Monday, 20 October 2025

Kleur in de najaarstuin

Een paar jaar geleden begon het me te irriteren dat na augustus mijn tuin eigenlijk "klaar" was en dat ik helemaal niks moois had in de nazomer en herfst. Ik had wel wat planten die in de herfst bloeiden; daar heb ik er meer van gekocht. Ook heb ik tuinen bezocht en goed opgelet bij Gardener's World en heb toen meer planten gekocht die laat in het jaar bloeien. Ook heb ik meer nadruk gelegd op bomen en struiken die mooie herfstkleuren hebben.


Dit is wat er momenteel (nog) bloeit:

* Dahlias
* Rudbeckias
* Borage (Komkommerkruid)
* Veronica
* Herfstasters
* Herfstanemonen
* Zonnebloemen
* Verbena bonariensis
* Salvia cultorum (Amistad)
* Salvia farinacea longispicata (Mystic Spyres)
* Oost-indische kers * Sommige rozen

Zicht vanuit de keukendeur, wat is het licht altijd mooi in de herfst hè 
Verder heb ik struiken en bomen met mooie herfstkleuren:

*Japanse Esdoorn
* Krentenboompje
* Kardinaalsmuts
* Perzik
* Prunus Kanzan (Japanse kers)
* Beuk
* Hibiscus
* Calycanthus
* Parrotia persica (Perzisch IJzerhout)
* Bloemschermen van de hortensia's Siergrassen met mooie kleuren: * Japans bloedgras * Gierst "Red Jewel"

En planten met bessen en fruit die kleur geven
* Cotoneaster (Dwergmispel)
* Sierappel (Malus) bijv. Red Sentinel (rood) of Evereste (geel)
* Kamperfoelie
* Vuurdoorn

(Nu komen de foto's)



Dahlias, erigeron, salvia's, cosmos, en dan ook nog de rode appeltjes van de Malus, en verschillende herfstkleuren van bomen, struiken en siergrassen

De dahlias komen eigenlijk nu pas echt lekker op gang, hopelijk blijft 't nog even vorstvrij




Dahlias doen ook mee met de herfstkleuren





Mooi hoe de sierappel kleurt met de herfstkleuren van
hortensia "Bodensee" (die in de zomer lichtblauw is!)

Dahlia, Oost-Indische kers, Salvia, Komkommerkruid (Borage), Erigeron, de oranje besjes van Cotoneaster, de verkleurde bloemschermenv an hortensia's, en de verkleurende Japanse esdoorn.


Deze salvia blijft maar bloeien en bloeien, en het komkommerkruid kwam uit zichzelf ertussen op, zo mooi al dat blauw!

Herfstasters mogen natuurlijk niet ontbreken. De rode besjes zijn Cotoneaster (dwergmispel), deze is licht invasief en niet inheems maar de hommels houden enorm van de bloemetjes en de besjes zijn populair bij vogels.

Waarschijnlijk door het warme voorjaar zit alles wat vrucht produceert dit jaar ontzettend vol met bessen en vruchten. De sierappel en de gewone appelboom ook, en de perzik hing deze zomer zo vol met vruchten dat er een dikke tak is gebroken.

Ik ben de naam kwijt van deze salvia maar hij blijft maar bloeien. Hij is niet helemaal winterhard (een probleem met alle grote salvia's) maar ik laat hem op hoop van zegen in de grond en neem elk jaar wat stekken die ik laat overwinteren in de kas.

Deze mag natuurlijk niet ontbreken in de herfsttuin: hemelsleutels 



Japanse esdoorn begint al flink te kleuren

Dahlia "Totally Tangerine" past goed bij de overige herfstkleuren

Salvia "Amistad" is groter dan ik en bloeit nog steeds. Deze graaf ik wel uit en hij overwintert in de kas.

Oost-Indische kers, ik had gele gezaaid maar ja, oranje past ook wel bij de herfst. Zodra het vriest veranderen ze in snot en dan weet ik dat de dahlia's de grond uit moeten. 

Nog meer herfstkleur. Let niet op mijn omgevallen cosmos links, ik heb weer de verkeerde zaden gekocht, ik moet 'ns op zoek naar cosmos die niet zo hoog wordt en eerder bloeit.

Krentenboompje altijd mooie herfstkleuren 

Nog een Japanse Esdoorn, Sango Kaku

Bijzondere plant: Calycanthus, in het late voorjaar/vroege voorjaar bijzondere rode bloemen, rest van het jaar mooi groen blad en in de herfst prachtige herfstkleuren. Nu nog in een pot op het terras, maar ik ben van plan hem in de volle grond te zetten zodat hij nog mooier en groter kan worden. 
,
Sommige planten zoals Blauwe Regen en Pioenroos koop je voor de bloemen, en je zou bijna vergeten dat het blad ook nog hele mooie herfstkleuren krijgt.  

Monarda en Agastache (Ja die zijn er niet alleen in het blauw, er zijn tegenwoordig heel veel roze/abrikoos/mangogele varianten!)

Ton-sur-ton: dahlia, hortensia, sierappel

Parthenocissus (Wilde wingerd) wordt prachtig rood en heeft besjes waar de
merels gek op zijn, win-win!

Hibiscusblad wordt geel, en de perzik wordt oranjegeel. Samen met de sierappels geeft dat een mooi palet.



De rode blosjes van de Jonagold

Skimmia, perzik, roos Pomponella, en de krentenboom

Kleur begint in de puntjes. Ik kan niet wachten tot deze helemaal verkleurd is!



De merels zijn ook gek op de sierappels maar ze gaan er wel vaak pas
aan het eind van de winter van eten



Kleurige bloemschermen van de voorheen blauwe hortensia's



Tuesday, 16 September 2025

Tecklenburg - a walk in and around the medieval town

 One of the benefits of living in Germany is that all those cute little towns with timber frame buildings are on our doorstep. Not so long ago, we went to Tecklenburg, a lovely little town built on the southern ridge of the Teutoburg Forest. It has a largely intact medieval townscape, winding streets, and great views in every direction. I looked up some hikes and found one about that led through the town, through the valley that separates the two parts of the town, back up towards the castle ruins, and down the flat land south of the ridge, where we unexpectedly found a water castle.


View from the top of the town to the north-east

It was a warm day, the last one with good weather before a week of rain was forecast. We didn't take into account that it would be 27 degrees though, and in hindsight shouldn't have worn long trousers. Fortunately I had a new backpack and brought some drinks with me.

Arriving in Tecklenburg is the first of many joys. Coming from the motorway you drive towards the hill, then take a sharp left turn and drive alongside the ridge for a couple of kilometres, agricultural land and meadows on both sides, forest on the top of the hill. Then the road turns up the hill, and suddenly you're on the top, with wide views over the Münsterland. There's ample parking space - paid, but cheap (bring coins or install an app such as Easypark). Then up the hill on your left - there's a small vinyard halfway up the slope. Through a series of winding streets you then enter the centre, and will probably pause in awe. All those lovely white houses, some timber frame, all ancient. Cobbled streets, a big old tree in the Market Square... it's all there. 

View from Café Rabbel

The market square (Markt) is where our walk began. At Café Rabbel, to be precise. A bit of an upscale "Konditorei", it has plenty outside seating, plenty indoors too, and a lot of tasty pastries and cakes to choose from. There are some really nice shops on the Market Square too, absolutely worth a visit. 

After a lovely but slightly expensive cup of tea (€ 9-ish for two Assam teas) we set off for our walk. I had to rely on written directions so we may have cut some corners here and there, but the gist was a walk through Tecklenburg, around the castle ruin, down the hillside on the south and to the water castle, then back up the hill where our car was parked.







Slowly descending down those picturesque cobbled roads towards the valley in the middle 


There's a small nature reserve in the bottom of the valley.
Imagine living there and looking out over this from your garden. 

The other side of the hill in front of us, a forested space with a spa area



And Tecklenburg itself behind us, buildings huddled together on the top of the hill.
We went down this meadow, and then up again back to town


And gosh were those little streets steep. 

We had to take a break every couple of minutes.
(Also because it was so unexpectedly hot)

Absolutely worth the effort though, just look at all those cute white houses

Quick peek into someone's side garden. So lovely.

Then, further down the hill on the other side of Tecklenburg.
We took the steep path on he left, fully aware that we'd have to climb back up at the end of our walk.
On the right was a gorgeous garden that for privacy reasons I didn't take pictures of, but I did make sure to express my appreciation to the owner who was on his knees weeding among his roses.

And there it is, Haus Marck, a water castle.



Lovely outbuilding too



A "Wasserburg" means it's surrounded by water on all sides, and can only be reached via a drawbridge.

A long walk through the forests surrounding Haus Marck later, we went back up the hill (that steep, narrow path, remember). This was our reward at the top. What a view.



Wednesday, 25 September 2024

De tuin in September, als de zomer nog voelbaar is en de herfst nog net niet begonnen is

 De tuin in september is toch wel iets bijzonders vind ik altijd. Je proeft de zomer nog in de tuin, terwijl het nog net geen herfst is. Alle planten die in de zomer bloeiden zijn er nog steeds, maar met iets van vergane glorie. Alles is op zijn grootst, op zijn hoogst, op zijn wildst. Snoeien doen we nu niet, ik laat alles zachtjes afsterven en ruim in het voorjaar op zodat de beestjes kunnen overwinteren. Bomen snoeien doe je nu sowieso niet, dat is over het algemeen een winterkarweitje.

Waar het nu wel een goede tijd voor is, is verplanten en delen. Ik vind geregeld zaailingen van allerlei bomen in mijn tuin die ik ofwel in potjes zet tot ze groter zijn, ofwel meteen verplaats, of op de composthoop smijt (esdoorns...). Zo heb ik een prachtige rode hazelaar achter in de tuin staan die op een dag in een randje grond bij de oprit verschenen was. Er zaten hier destijds nogal wat eekhoorns (nu niet meer, lang verhaal kort: een kavel met een prachtige notenboom in onze wijk is verkocht aan mensen die bomen haten) en ik denk dat die beestjes regelmatig nootjes begroeven voor de wintervoorraad. 


Ook vind ik zo nu en dan een eik en doordat ik een paar jaar terug het boek Wilding van Isabella Tree heb gelezen snap ik waar die vandaan komen. Dat doen de gaaien. Die eten namelijk graag de kiemblaadjes en weten dat als ze een eikel in de grond stoppen, ze een tijdje later de kiemblaadjes kunnen eten. Het grappige is dat daar het babyboompje zelf geen last van heeft. Win-win dus! Om te zorgen dat geen andere dieren de sappige kiemblaadjes te pakken krijgen, planten de gaaien ze het liefst tussen wildhagen, waar andere dieren zoals herten er bijna niet bij kunnen komen. Of dus in mijn overvolle tuin. 

Het boek is overigens een aanrader!

Maar goed, mijn eigen tuin dus. Ik heb het hele seizoen heel erg achter gelopen omdat mijn gezondheid me van mei tot augustus in de steek liet en ik precies in het groeiseizoen bijna niks in de tuin heb kunnen doen. Nou groeien de planten doorgaans vanzelf wel, maar onkruid gaat niet vanzelf weg dus sommige stukken waren aardig overwoekerd. Pas sinds een maand of zo heb ik weer wat energie om in de tuin te werken, en dit is hoe 't er momenteel bij staat. 

"Verkeerde" Oostindische Kers (ik had 'Moonlight', een zachtgele variant, gezaaid)

De lange border in de zijtuin

18 jaar oud en doet 't nog steeds


Al mijn dahlias zijn dit jaar ontzettend laat (sommige zijn nog steeds niet in bloei, hoop dat 't nog komt)

Jude the Obscure, jammer dat David Austin deze uit de roulatie heeft genomen, want hij ruikt zo heerlijk. In de achtergrond het blauw van Caryopteris

Nog een keer de lange border, herinneren jullie je de post nog toen ik 'm net had aangelegd?

Pluis genietend van de late zon

Het blauwe huisje en de cottagetuin ervoor


Close-up van de mooie Salvia Amistad van de foto erboven


Populair bij de bijen

Zicht vanuit het terras naar het tuinpad, zo mooi dat gouden zonlicht in deze tijd van het jaar



Caryopteris bloeit altijd pas heel laat, dus fijn voor de bijen als alle andere bloemen het opgegeven hebben

Malus Red Sentinel

Coreopsis 'Red Shift' is eerst nog geel, maar naarmate de nachten kouder worden, worden de bloemen rood (vandaar de naam denk ik)

Wie had dat gedacht, dat IK ooit nog eens vrijwillig oranje bloemen in mijn tuin zou zetten. Maar Dahlia Totally Tangerine is toch veel te mooi om te negeren! En aan het eind van het seizoen als de boombladeren oranje worden vind ik deze kleur ook niet meer zo heel erg misstaan.


Roos The Pilgrim bloeit altijd laat nog eens en staat mooi bij de Japanse anemonen. Klein zachtgeel roosje links is The Country Parson

Wildeve is ook zo'n roos die heel laat nog één keer mooi bloeit. Prachtige zachtroze kleur met een vleugje zalm, en ruikt erg lekker.